
Thủ tục cha nhận con cần những giấy tờ gì? Làm giấy khai sinh cho con khi chưa đăng ký kết hôn mang họ cha được không? Tải mẫu đơn xác nhận cha con ruột.
I. Căn cứ pháp lý
- Luật Hộ tịch 2014, hiệu lực từ ngày 01/01/2016.
- Bộ luật Dân sự 2015, hiệu lực từ ngày 01/01/2017.
- Nghị định 123/2015/NĐ-CP, hiệu lực từ ngày 01/01/2016.
- Thông tư 04/2020/TT-BTP, hiệu lực từ ngày 16/07/2020.
- Thông tư 04/2024/TT-BTP, hiệu lực từ ngày 06/06/2024.
II. Con sẽ mang họ của ai khi cha mẹ chưa đăng ký kết hôn?
Để trả lời được câu hỏi này, trước tiên hãy cùng Luật Tín Minh tìm hiểu các quy định pháp luật có liên quan, cụ thể:
➧ Theo khoản 1, khoản 2 Điều 26 Bộ luật Dân sự 2015 mọi đứa trẻ sinh ra đều có quyền có họ và tên. Họ và tên của trẻ sẽ được xác định theo nội dung đăng ký trên Giấy khai sinh và tuân thủ theo quy định sau:
- Trẻ có thể mang họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ, tùy thuộc thỏa thuận giữa cha và mẹ.
- Nếu cha đẻ và mẹ đẻ không có thỏa thuận thì họ của trẻ sẽ được đặt theo tập quán.
- Nếu chưa xác định được cha đẻ của trẻ là ai thì họ của trẻ được đặt theo họ mẹ đẻ.
➧ Đồng thời, theo khoản 2, khoản 3 Điều 15 Nghị định 123/2015/NĐ-CP, trong quá trình đăng ký khai sinh cho trẻ, nếu:
- Chưa xác định được cha đẻ thì các thông tin của trẻ được khai theo mẹ (bao gồm: họ, quốc tịch, quên quán, dân tộc) và bỏ trống phần nội dung về cha đẻ trong Giấy khai sinh & Sổ hộ tịch.
- Trường hợp tại thời điểm đăng ký khai sinh cho trẻ mà cha đẻ yêu cầu nhận con thì cơ quan có thẩm quyền kết hợp giải quyết: thủ tục nhận cha con ruột và thủ tục làm Giấy khai sinh cho trẻ.
➤ Như vậy:
Đối với trường hợp cha mẹ chưa đăng ký kết hôn thì con có thể mang họ của cha đẻ hoặc họ của mẹ đẻ theo 2 trường hợp:
- Con mang họ mẹ đẻ: Đăng ký khai sinh cho con theo trường hợp chưa xác định được cha đẻ của con.
- Con mang họ cha đẻ: Kết hợp làm thủ tục nhận cha mẹ con và thủ tục đăng ký khai sinh cho con.
➣ Xem chi tiết:
III. Thủ tục nhận cha con khi chưa đăng ký kết hôn
Trong phạm vi bài viết này, Luật Tín Minh sẽ hướng dẫn chi tiết quy trình thực hiện thủ tục đăng ký nhận cha con trong nước (không có yếu tố nước ngoài).
Quy trình thực hiện thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, con được tiến hành theo hướng dẫn tại Điều 24, Điều 25 Luật Hộ tịch 2014 và Điều 14 Thông tư 04/2020/TT-BTP, cụ thể:
Để làm thủ tục nhận cha, mẹ, con ruột, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các loại giấy tờ sau:
- Đơn (tờ khai) đăng ký nhận cha, con ban hành tại Thông tư 04/2024/TT-BTP.
- Một trong các loại giấy tờ chứng cứ chứng minh quan hệ cha, con ruột sau:
- Văn bản xác nhận quan hệ cha - con của cơ quan y tế.
- Văn bản xác nhận quan hệ cha - con của cơ quan giám định, cơ quan y tế hoặc tổ chức, cơ quan khác có thẩm quyền (chẳng hạn như kết quả giám định ADN…).
- Trường hợp không có chứng cứ chứng minh quan hệ cha, mẹ, con thì thay thế bằng văn bản cam đoan về mối quan hệ cha - con có tối thiểu 2 người làm chứng ký xác nhận.
- Bản sao giấy tờ pháp lý cá nhân của người đăng ký nhận con ruột: CCCD, hộ chiếu hoặc giấy tờ khác có giá trị tương đương.
- Giấy tờ chứng minh nơi cư trú của người đăng ký nhận con ruột.
⤓ Tải mẫu miễn phí: Mẫu đơn xác nhận cha con ruột.
2. Đăng ký nhận cha con ruột ở đâu?
Ủy ban nhân dân (UBND) cấp xã nơi cư trú của người cha hoặc người con là cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận và giải quyết đơn xin xác nhận quan hệ cha con ruột.
3. Quy trình thực hiện thủ tục đăng ký nhận cha cho con khi chưa đăng ký kết hôn
Thủ tục đăng ký nhận cha con khi cha mẹ chưa đăng ký kết hôn được tiến hành theo 4 bước sau:
➨ Bước 1: Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ và nộp tại UBND cấp xã có thẩm quyền
Bạn chuẩn bị đầy đủ hồ sơ đăng ký nhận cha con như Luật Tín Minh đã hướng dẫn ở trên và nộp tại UBND cấp xã nơi cư trú của cha hoặc của con.
Lưu ý:
Khi đăng ký nhận cha, con ruột thì các bên phải có mặt.
➨ Bước 2: Công chức tư pháp - hộ tịch tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ
- Nếu hồ sơ đầy đủ: Tiến hành giải quyết theo quy định (tiếp tục bước 3).
- Nếu hồ sơ thiếu hoặc có sai sót: Hướng dẫn người nộp hồ sơ chỉnh sửa, bổ sung.
➨ Bước 3: Công chức tư pháp - hộ tịch giải quyết hồ sơ
Nếu xét thấy hồ sơ hợp lệ và không có tranh chấp, sau không quá 3 ngày làm việc, tính từ ngày nhận được đầy đủ hồ sơ, công chức tư pháp - hộ tịch sẽ thực hiện các công việc sau:
- Ghi nhận thông tin quan hệ cha đẻ - con đẻ vào Sổ hộ tịch.
- Cùng người đăng ký xác nhận quan hệ cha con ký vào Sổ hộ tịch.
- Báo cáo Chủ tịch UBND cấp xã để cấp trích lục cho người đăng ký nhận cha con.
Lưu ý:
Trường hợp công chức tư pháp - hộ tịch cần xác minh mối quan hệ cha ruột - con ruột thì thời hạn giải quyết hồ sơ là không quá 5 ngày làm việc.
➨ Bước 4: Cấp trích lục nhận cha con ruột cho người đăng ký

Để đăng ký khai sinh cho con mang họ cha khi cha mẹ chưa đăng ký kết hôn, bạn cần tiến hành kết hợp 2 thủ tục, bao gồm:
- Thủ tục đăng ký nhận cha, con.
- Thủ tục đăng ký khai sinh cho trẻ mang họ cha.
Quy trình thủ tục đăng ký khai sinh cho con mang họ cha khi chưa đăng ký kết hôn được hướng dẫn tại Điều 16, Điều 25 Luật Hộ tịch 2014 và Điều 15 Thông tư 04/2020/TT-BTP, bao gồm 4 bước sau:
➨ Bước 1: Chuẩn bị kết hợp hồ sơ đăng ký khai sinh cho trẻ & hồ sơ đăng ký nhận cha con
Muốn làm giấy khai sinh cho con mang họ cha khi chưa đăng ký kết hôn, bạn cần chuẩn bị bộ hồ sơ bao gồm:
- Hồ sơ đăng ký nhận cha cho con.
- Tờ khai đăng ký khai sinh cho trẻ ban hành tại Thông tư 04/2024/TT-BTP.
- Giấy chứng sinh hoặc 1 trong các loại giấy tờ có giá trị tương đương sau:
- Văn bản xác nhận về việc sinh con của người làm chứng.
- Văn bản cam đoan về việc sinh con (nếu không có người làm chứng).
- Bản sao giấy tờ pháp lý cá nhân của người đăng ký khai sinh cho con: CCCD, hộ chiếu hoặc giấy tờ khác có giá trị tương đương.
⤓ Tải mẫu miễn phí: Tờ khai đăng ký khai sinh cho con - Mẫu mới nhất.
Lưu ý:
1) Bạn điền thông tin khai sinh cho trẻ theo họ cha trong tờ khai đăng ký khai sinh.
2) Khi thực hiện thủ tục làm khai sinh cho trẻ cả cha và mẹ của bé phải có mặt tại cơ quan có thẩm quyền và xuất trình giấy tờ tùy thân (CCCD/hộ chiếu/giấy tờ có giá trị tương đương), giấy tờ chứng minh nơi cư trú.
➨ Bước 2: Nộp hồ sơ tại UBND cấp xã nơi cư trú của cha hoặc mẹ
Cha đẻ và mẹ đẻ đến trực tiếp UBND cấp xã nơi cư trú của 1 trong 2 bên để nộp hồ sơ.
➨ Bước 3: Công chức tư pháp - hộ tịch kiểm tra và giải quyết hồ sơ
Trường hợp hồ sơ chưa đầy đủ, chưa hợp lệ, công chức tư pháp - hộ tịch hướng dẫn người nộp hồ sơ điều chỉnh, bổ sung.
Trường hợp hồ sơ đầy đủ và xét thấy yêu cầu đăng ký nhận cha con và đăng ký khai sinh cho con theo họ cha phù hợp với quy định pháp luật, công chức tư pháp - hộ tịch sẽ báo cáo Chủ tịch UBND xã để tiếp tục giải quyết theo quy định.
Sau khi nhận được sự đồng ý của Chủ tịch UBND xã, công chức tư pháp - hộ tịch tiến hành:
- Ghi nhận nội dung đăng ký xác nhận quan hệ cha con và đăng ký khai sinh vào Sổ hộ tịch.
- Cập nhật thông tin đăng ký khai sinh cho trẻ vào Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để lấy Số định danh cá nhân.
- Cùng người đăng ký nhận cha con và đăng ký khai sinh cho trẻ ký tên vào Sổ hộ tịch.
Thời gian giải quyết hồ sơ:
- Không quá 3 ngày làm việc đối với trường hợp không cần xác minh.
- Không quá 8 ngày làm việc đối với trường hợp cần xác minh tính xác thực của thông tin khai trong hồ sơ.
➨ Bước 4: Chủ tịch UBND xã cấp Giấy khai sinh và Trích lục nhận cha con ruột cho người đăng ký.
Lưu ý:
1) Trường hợp mẹ đã đăng ký khai sinh cho con theo họ mẹ, nhưng sau đó muốn đổi khai sinh cho con theo họ cha thì cần thực hiện 2 thủ tục sau:
- Thủ tục đăng ký xác nhận quan hệ cha con ruột như Luật Tín Minh đã hướng dẫn ở trên (thực hiện trước).
- Thủ tục đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch cho con được quy định tại Điều 28 Luật Hộ tịch 2014 (thực hiện sau).
2) Việc đổi họ của con từ họ mẹ sang họ cha phải có sự đồng ý:
- Của cả 2 bên cha đẻ, mẹ đẻ và nội dung thỏa thuận này phải được thể hiện rõ trong tờ khai đăng ký thay đổi, cải chính hộ tịch.
- Của con trong trường hợp con từ đủ 9 tuổi trở lên (được quy định tại khoản 1 Điều 7 Nghị định 123/2015/NĐ-CP).
—
Pháp luật hiện hành quy định khá phức tạp trong việc chuẩn bị hồ sơ, tiến hành đăng ký khai sinh cho con theo họ cha khi cha mẹ chưa đăng ký kết hôn. Điều này có thể gây tiêu tốn của bạn nhiều thời gian tìm hiểu và thực hiện.
Để việc đăng ký khai sinh cho con theo họ cha diễn ra nhanh chóng và suôn sẻ, bạn có thể cân nhắc sử dụng dịch vụ làm Giấy khai sinh trong các trường hợp đặc biệt tại Luật Tín Minh, với:
- Chi phí dịch vụ trọn gói: Từ 18.000.000 đồng.
- Thời gian bàn giao Giấy khai sinh: Từ 7 - 10 ngày làm việc.
➣ Xem chi tiết: Dịch vụ làm giấy khai sinh - trường hợp đặc biệt.
Vui lòng liên hệ Luật Tín Minh theo số hotline sau để nhận tư vấn và hỗ trợ nhanh chóng, tận tình từ luật sư chuyên môn cao.
GỌI NGAY
V. Câu hỏi khi làm thủ tục nhận cha cho con thường gặp
1. Cha mẹ chưa đăng ký kết hôn có làm Giấy khai sinh cho con được không?
Được. Cha, mẹ chưa đăng ký kết hôn có thể đăng ký khai sinh cho con theo họ mẹ hoặc họ cha theo đúng quy định của pháp luật.
➣ Xem chi tiết: Làm Giấy khai sinh cho con khi cha mẹ chưa đăng ký kết hôn.
2. Làm Giấy khai sinh cho con khi chưa đăng ký kết hôn mang họ cha có được không?
Được. Trường hợp bạn muốn đăng ký khai sinh cho con mang họ cha khi chưa đăng ký kết hôn thì phải thực hiện đồng thời 2 thủ tục, bao gồm: thủ tục đăng ký nhận cha con và thủ tục đăng ký khai sinh cho trẻ theo họ cha.
3. Thủ tục nhận cha con để làm Giấy khai sinh cho trẻ mang họ cha bao gồm mấy bước?
Thủ tục nhận cha con để làm Giấy khai sinh cho trẻ mang họ cha bao gồm 4 bước sau:
- Bước 1: Chuẩn bị kết hợp hồ sơ đăng ký nhận cha con và đăng ký khai sinh cho trẻ.
- Bước 2: Nộp hồ sơ tại UBND cấp xã nơi cư trú.
- Bước 3: Công chức tư pháp - hộ tịch kiểm tra và giải quyết hồ sơ.
- Bước 4: Chủ tịch UBND xã cấp Giấy khai sinh và Trích lục nhận cha con ruột cho người đăng ký.
➣ Xem chi tiết: Thủ tục nhận cha con để làm Giấy khai sinh cho trẻ mang họ cha.
4. Tải mẫu đơn xin xác nhận cha con ruột ở đâu?
Bạn có thể tải mẫu đơn xin xác nhận quan hệ cha - mẹ - con ruột mới nhất tại đây:
➣ Xem chi tiết: Mẫu đơn xin xác nhận cha con.
5. Chưa đăng ký kết hôn mà con đã khai sinh theo họ mẹ có đổi sang họ cha được không?
Được. Việc đổi họ của con trong Giấy khai sinh từ họ mẹ sang họ cha cần thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.
➣ Xem chi tiết: Đăng ký khai sinh cho con theo họ cha khi chưa đăng ký kết hôn.
—
Mọi nhu cầu tư vấn pháp luật, vui lòng để lại câu hỏi, thông tin ở phần bình luận bên dưới hoặc liên hệ Luật Tín Minh theo hotline 0983.081.379 (Miền Bắc), 0933.301.123 (Miền Trung) hoặc 090.884.2012 (Miền Nam) để được hỗ trợ nhanh chóng.