Nên đăng ký thành lập hộ kinh doanh hay công ty? So sánh hộ kinh doanh và doanh nghiệp. Ưu nhược điểm của hộ kinh doanh - mô hình doanh nghiệp là gì?
I. Căn cứ pháp lý
- Luật Doanh nghiệp số 59/2020/QH14 có hiệu lực từ ngày 01/01/2021.
II. Đăng ký thành lập công ty, doanh nghiệp là gì?
Đăng ký doanh nghiệp (hay đăng ký kinh doanh, đăng ký thành lập công ty) là thủ tục mà người thành lập tiến hành đăng ký các thông tin doanh nghiệp dự kiến như: vốn điều lệ, ngành nghề kinh doanh, địa chỉ trụ sở chính, tên công ty… với Sở Kế hoạch và Đầu tư để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (hay còn gọi là Giấy phép kinh doanh).
Tính đến thời điểm hiện tại, pháp luật nước ta ghi nhận 5 loại hình doanh nghiệp sau:
Thành lập công ty chính là lựa chọn thích hợp cho các tổ chức/cá nhân:
- Có nhu cầu hoạt động kinh doanh với quy mô lớn.
- Muốn xuất hóa đơn VAT cho khách hàng, đối tác.
- Kinh doanh đa dạng ngành nghề.
- Có tư cách pháp nhân (ngoại trừ doanh nghiệp tư nhân).
- Dễ dàng huy động vốn từ các tổ chức, cá nhân khác.
➣ Có thể bạn quan tâm: Dịch vụ thành lập công ty.
III. Đăng ký hộ kinh doanh cá thể là gì?
Đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể là thủ tục mà người thành lập hộ kinh doanh tiến hành đăng ký các thông tin dự kiến về hộ kinh doanh như: vốn điều lệ, thông tin liên quan đến chủ hộ, tên hộ kinh doanh, số lượng lao động, địa chỉ trụ trở chính, ngành nghề kinh doanh với Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp quận/huyện để được cấp GPKD.
Với các đặc điểm như quy mô hoạt động nhỏ, đơn giản, không yêu cầu con dấu tròn pháp nhân hay xuất hóa đơn giá trị gia tăng, dễ quản lý, mô hình hộ kinh doanh cá thể hiện là lựa chọn phổ biến của các hộ gia đình hoặc cá nhân có nhu cầu kinh doanh nhỏ lẻ (chẳng hạn như cửa hàng ăn uống, salon cắt tóc, gội đầu, cửa hàng tạp hóa…).
➣ Có thể bạn quan tâm: Dịch vụ thành lập hộ kinh doanh.
IV. So sánh hộ kinh doanh và doanh nghiệp
Để trả lời được câu hỏi nên mở công ty hay hộ kinh doanh, bạn cần nắm và so sánh được sự khác nhau của 2 mô hình này, cụ thể:
1. Quy định về thủ tục thành lập
Thủ tục thành lập hộ kinh doanh cá thể đơn giản hơn thủ tục thành lập công ty, doanh nghiệp.
2. Cách đặt tên công ty và hộ kinh doanh
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
|
Không được trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên của hộ kinh doanh khác đã đăng ký trên phạm vi toàn quận/huyện.
|
Không được trùng hoặc gây nhầm lẫn với tên công ty, doanh nghiệp khác đã đăng ký trên phạm vi toàn quốc.
|
3. Quy mô kinh doanh
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
- Nhỏ, không được mở văn phòng đại diện, chi nhánh.
- Ngoài trụ sở chính vẫn có thể hoạt động tại nhiều địa điểm khác nhưng phải thông báo với cơ quan thuế theo quy định.
|
- Lớn, được phép mở địa điểm kinh doanh, văn phòng đại diện, chi nhánh.
- Phạm vi hoạt động có thể phát triển mở rộng ra nước ngoài.
|
4. Ngành nghề kinh doanh
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
|
Giới hạn về số lượng ngành, nghề đăng ký kinh doanh.
|
Không giới hạn về số lượng ngành, nghề đăng ký kinh doanh.
|
5. Quy định về xuất hóa đơn VAT (hóa đơn đỏ)
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
|
Không được xuất hóa đơn VAT và không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng. Điều này khiến đối tác mua bán bị hạn chế.
|
Được xuất hóa đơn VAT và khấu trừ thuế giá trị gia tăng.
|
6. Quy định về nghĩa vụ thuế
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
|
Ít và đơn giản. Có ba loại thuế phải đóng:
- Thuế thu nhập cá nhân.
- Thuế giá trị gia tăng.
- Thuế môn bài.
|
Nhiều và phức tạp. Có bốn loại thuế phải đóng:
- Thuế thu nhập cá nhân.
- Thuế thu nhập doanh nghiệp.
- Thuế giá trị gia tăng.
- Thuế môn bài.
|
7. Khả năng huy động vốn
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
|
Kém, chủ yếu dựa vào nguồn vốn tự có của chủ HKD.
|
Nhanh, linh hoạt và dễ dàng hơn thông qua các hình thức như tiếp nhận vốn của thành viên mới, phát hành trái phiếu, cổ phiếu…
|
8. Phạm vi hoạt động
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
|
Được phép hoạt động kinh doanh tại nhiều địa điểm khác nhau ngoài trụ sở chính, tuy nhiên phải thông báo với cơ quan quản lý thuế, cơ quan quản lý thị trường. Điều này dẫn đến việc địa điểm kinh doanh gặp nhiều hạn chế.
|
Có thể phát triển mở rộng phạm vi hoạt động, thậm chí ra nước ngoài.
|
9. Người đại diện theo pháp luật
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
|
Chỉ có một người là chủ hộ kinh doanh.
|
Chỉ có một người là chủ hộ kinh doanh.
|
10. Địa chỉ trụ sở chính
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
|
Một địa chỉ chỉ được đăng ký làm trụ sở chính của duy nhất một HKD cá thể.
|
Một địa chỉ có thể được đăng ký làm trụ sở chính cho nhiều doanh nghiệp, công ty khác nhau.
|
11. Trách nhiệm pháp lý
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
|
Chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của HKD.
|
Chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn điều lệ (ngoại trừ DNTN phải chịu trách nhiệm vô hạn).
|
12. Chế độ kế toán
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
- Thuế khoán cố định được quy định bởi cơ quan thuế.
- Thủ tục thuế vô cùng đơn giản nên không cần bộ phận kế toán.
- Không cần làm báo cáo thuế.
|
- Phương pháp thuế khấu trừ.
- Thủ tục thuế khá phức tạp nên cần có bộ phận kế toán.
- Phải nộp báo cáo thuế theo quy định hàng quý, hàng năm.
|
13. Các tiêu chí khác
|
Tiêu chí so sánh
|
Hộ kinh doanh cá thể
|
Công ty, doanh nghiệp
|
|
Con dấu
|
Không có.
|
Có.
|
|
Tư cách pháp nhân
|
Không có.
|
Có (ngoại trừ DNTN).
|
|
Số lượng được phép đăng ký
|
1 người chỉ được đăng ký thành lập một HKD cá thể.
|
1 người được đăng ký thành lập nhiều công ty.
|
|
Thủ tục giải thể
|
Đơn giản, nhanh chóng.
|
Phức tạp và kéo dài.
|
|
Ưu điểm
|
- Có tư cách pháp nhân, có thể xuất hóa đơn VAT, được khấu trừ 2 loại thuế là thuế giá trị gia tăng và thuế TNDN.
- Được phép hoạt động kinh doanh đa ngành nghề, có thể mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh một cách dễ dàng.
- Khả năng huy động vốn cao, linh hoạt. Nguồn vốn huy động của doanh nghiệp có thể là từ tổ chức, cá nhân, vay vốn ngân hàng, phát hành trái phiếu, cổ phiếu…
- Chỉ cần chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi số vốn đã góp đối với các nghĩa vụ của công ty, không cần sử dụng đến tài sản cá nhân (ngoại trừ loại hình DNTN).
|
|
Nhược điểm
|
- Phải đóng nhiều loại thuế khác nhau với mức thuế suất cao.
- Phải đảm bảo thực hiện đúng và đủ các chính sách cho người lao động như tham gia bảo hiểm xã hội, thai sản…
- Chế độ kế toán phức tạp, đòi hỏi phải đảm bảo triển khai đúng hạn, đúng luật, đúng chuẩn mực kế toán.
|
|
Ưu điểm
|
- Dễ tổ chức và quản lý hoạt động.
- Nộp thuế khoán ít, không cần mở sổ sách kế toán phức tạp, phù hợp với cá nhân, hộ kinh doanh vốn ít, nhỏ lẻ.
|
|
Nhược điểm
|
- Khả năng huy động vốn kém hơn so với loại hình công ty, doanh nghiệp bởi quy mô hoạt động nhỏ và nguồn vốn chủ yếu là từ chủ hộ kinh doanh.
- Phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của hộ kinh doanh.
|
Như vậy, có thể thấy, tùy thuộc vào nhu cầu, quy mô, định hướng hoạt động cũng như khả năng tài chính mà bạn có thể đưa ra quyết định nên đăng ký hộ kinh doanh hay công ty, doanh nghiệp sao cho phù hợp. Cụ thể:
- Nếu bạn chỉ có nhu cầu kinh doanh với số vốn ít, quy mô nhỏ, cơ cấu tổ chức đơn giản, dễ quản lý: Đăng ký hộ kinh doanh cá thể là lựa chọn phù hợp.
- Nếu bạn có nhu cầu, định hướng phát triển và mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh trong tương lai: Đăng ký thành lập công ty, doanh nghiệp là lựa chọn phù hợp.
VI. Các câu hỏi thường gặp về thành lập công ty và hộ kinh doanh cá thể
1. Đăng ký hộ kinh doanh cá thể là gì?
Đăng ký hộ kinh doanh cá thể là thủ tục đăng ký các thông tin dự kiến về hộ kinh doanh (ngành nghề kinh doanh, vốn điều lệ, thông tin liên quan đến chủ hộ, tên hộ kinh doanh, số lượng lao động, địa chỉ trụ trở chính) với Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp quận/huyện để được cấp GPKD hộ cá thể.
2. Nên mở hộ kinh doanh hay công ty?
Tùy thuộc vào nhu cầu, quy mô, định hướng hoạt động cũng như khả năng tài chính mà bạn có thể đưa ra quyết định nên đăng ký hộ kinh doanh hay công ty, doanh nghiệp sao cho phù hợp. Cụ thể:
- Nếu bạn chỉ có nhu cầu kinh doanh với số vốn ít, quy mô nhỏ, cơ cấu tổ chức đơn giản, dễ quản lý: Đăng ký hộ kinh doanh cá thể là lựa chọn phù hợp.
- Nếu bạn có nhu cầu, định hướng phát triển và mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh trong tương lai: Đăng ký công ty, doanh nghiệp là lựa chọn phù hợp.
➢ Xem thêm: Nên thành lập hộ kinh doanh hay doanh nghiệp.
3. Ưu điểm khi thành lập hộ kinh doanh cá thể là gì?
Ưu điểm khi thành lập hộ kinh doanh cá thể là:
- Dễ tổ chức và quản lý hoạt động.
- Nộp thuế khoán ít, không cần mở sổ sách kế toán phức tạp, phù hợp với cá nhân, hộ kinh doanh vốn ít, nhỏ lẻ.
➢ Xem chi tiết: Ưu nhược điểm của hộ kinh doanh.
4. Ưu điểm của loại hình doanh nghiệp là gì?
Ưu điểm của loại hình doanh nghiệp:
- Có tư cách pháp nhân, có thể xuất hóa đơn VAT, được khấu trừ 2 loại thuế là thuế giá trị gia tăng và thuế TNDN.
- Được phép hoạt động kinh doanh đa ngành nghề, có thể mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh một cách dễ dàng.
- Khả năng huy động vốn cao, linh hoạt. Nguồn vốn huy động của doanh nghiệp có thể là từ tổ chức, cá nhân, vay vốn ngân hàng, phát hành trái phiếu, cổ phiếu…
- Chỉ cần chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi số vốn đã góp đối với các nghĩa vụ của công ty, không cần sử dụng đến tài sản cá nhân (ngoại trừ loại hình DNTN).
➢ Xem chi tiết: Ưu điểm của mô hình doanh nghiệp.
5. Hộ kinh doanh có xuất hóa đơn đỏ được không?
Hộ kinh doanh không được xuất hóa đơn đỏ, chỉ có công ty mới có quyền xuất hóa đơn đỏ cho khách hàng.
—
Mọi nhu cầu tư vấn pháp luật, vui lòng để lại câu hỏi, thông tin ở phần bình luận bên dưới hoặc liên hệ Luật Tín Minh theo hotline 0983.081.379 để được hỗ trợ nhanh chóng.